Yaşamsal olarak büyük önem taşıyan yemek yeme, çocuğun kendini yönetebilmesi için bir adım olan temel alışkanlıklardandır. Burada en kritik nokta ailenin çocuğa ne kadar fırsat tanıdığıdır. Anaokulu psikoloğu olarak çalışırken ailelerden “çocuğum hiç yemek yemiyor, çok iştahsızlık, zorla yedirsem tüm gün yemek aramaz” cümlelerini çok sık duydum. Okulda öğün yemeklerini rahatlıkla yiyen çocuklar evde yemek yememek için inatlaşabiliyorlar.
Bu durumda 2 şeyi gözden geçirmek gerekiyor:
1) Zorla yemek yedirme var mı?
2) Tabakta gereğinden fazla mı yemek var?
Bizlerde olduğu gibi çocuklarda da iştah değişkendir. Bazı çocukların iştahı daha az, bazısının daha fazla olabilir. Yemek yemek için zorlamak çocuğun yemeyi reddetmesiyle sonuçlanacaktır. Yemek vakitlerde zorlama, yalvarma, tehdit etme, cezalandıracağını söyleme gibi durumlar sonucunda yemek zamanı hoşnutsuzluk hisleri yaratacak ve yemek yemeye karşı olumsuz şartlayarak çocuğunuzun yemek yeme vakti geldiğinde kaçınma tepkileri vermesine neden olacaktır.
Çocuğa istediği kadar yemek vermek, fazlası için ısrarcı olmamak, kendi kendisine yemek yemesine fırsat sağlamak önem taşımaktadır. Erken dönemlerden itibaren çocuğun kaşığı kendisi tutarak döke saça da olsa yemek yemesine izin verilmelidir.Bununla birlikte yemek yeme davranışının yemek masasında ve mümkünse aile bireyleri ile beraber olmasına dikkat edilmelidir. Çocuk bu sayede yetişkinlerin nasıl yemek yediğini gözlemler ve taklit eder, görgü kurallarını öğrenir ve ailenin bir üyesi olduğu hissini yaşar. Çocuklar bazen ebeveynin dikkatini çekmek için de yememe davranışında bulunabilirler. Ailenin çocuğun yemek yememesiyle çok fazla ilgilenmesi, bu durumdan başkalarına da bahsediyor olmaları ve çocuğun bu konuşmaları duyması onlarda yemek yoluyla isteklerini yaptırabilecekleri düşüncesini uyandırır. Çocuk yemek yemediği zaman çok fazla ilgi göstermemek ve üzerine düşmemek, o öğün yemek yemezse zorlamamak ancak bir sonraki öğün yemeğine kadar acıkırsa başka bir şey vermemek iyi olacaktır. Çocuk yemek yemediği zaman sonraki öğüne dek bunu telafi edemeyeceğini öğrenecek ve davranışının sonuçlarına katlanacaktır. Bu tutumda ailenin kararlı olması önemlidir.
Tabak çok fazla doldurulmamalı, isterse üzerine eklenmelidir. Unutmamak gerekir ki; çocuklar doymadıkları zaman daha fazlasını kendileri isteyebilmektedir. Öğün yemeğinde sevmediği yiyecekler varsa yanına sevdiği şeylerden biraz da olsa eklenmeli ya da çocuğun sevmediği şeyler farklı yollarla yedirilmelidir. Örneğin ; peyniri yemiyorsa krep içine koymak gibi…
Bazen yiyecekler çocuğun hoşuna gidecek tabak, çatal, kaşık kullanılarak ve ilgi çekici sunumlarla verilebilir. Çocuğun yemek yerken kullanacağı malzemeleri kendisinin seçmesi yeme isteğini etkileyebilmektedir. Yemeğe oturmadan önce uyku rutininde olduğu gibi rutin oluşturulmalı ve çocuk önce ellerini, ağzını yıkamalıdır. Çocuk bu şekilde yemeğe psikolojik olarak hazırlandığında zihinsel olarak da hazır hale gelmesi kolaylaşacaktır.
Çocuğunuzla birlikte markete giderek yiyecekler hakkında konuşmak, beraber alışveriş yapmak ve yemek hazırlarken çocuğunuzun da size katılmasını sağlamak iyi olacak, merakını arttıracaktır. Çocuğunuzun fikrini alırken spesifik olarak seçenekler oluşturarak sormanız işe yarayabilir. Örn; sebze yemeği yemek ister misin yerine taze fasülye mi yoksa ıspanak mı istersin şeklinde sorabilirsiniz.
Çocukların kendilerine zarar verecek kadar uzun süre yemek yemeden durmaları imkansızdır. Birkaç öğün yememeleri büyük bir sıkıntı yaratmayacaktır ve zorlanmadıkları sürece acıktıklarında yemeye başlayacaklardır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.