Cinsel hayatta kimi durumların kaynaklık ettiği önemli bir grup sıkıntılar ortaya çıkabilir. Bilhassa evli
çiftlerde müdahale edilmeyen cinsel meseleler giderek günlük hayata yansımaya, bağlantısı bozmaya ve
memnunluğu engelleyen büyük bir sorun haline gelmeye başlar.
Sağlıklı bir cinsel reaksiyon, öncelikle partnerlerin birbirlerini öpmeleri üzere davranışlarla başlar ve ardından
bedensel reaksiyonlar üç devirden geçer. “Uyarılma” periyodu olan birinci periyotta, bayanda ıslanma erkekte
sertleşme yansıları gelişir. Uyarılma devam ettikçe dokunaklı en üst noktasına ulaşılır. “Orgazm” dönemi
olarak isimlendirilen bu devirde erkekte boşalma ve bayanda da kasılma meydana gelir. Son devir olan
“sonlanma” devrinde ise tatmin olmuş ve rahatlamış bir hal vardır.
Cinsel sıkıntılar genel olarak cinsel isteksizlik, uyarılmada zahmet, orgazm olmada dertliler, ağrı
bozuklukları olarak sınıflandırılabilir. İsimlerinden de anlaşılacağı üzere birtakım meseleler, olağan cinsel
reaksiyonun direkt olarak bir basamağı ile ilgilidir. Lakin söylenebilir ki bu sıkıntıların hepsi temel olarak,
üstte bahsedilen doğal cinsel yansıların o ya da bu sebeple baskı altına alınması ile ortaya
çıkmaktadır.
Normal cinsel yansıları engelleyecek yahut etkileyecek bir çok sebep olabilir. Bunlardan en kıymetlileri,
cinsellikle ilgili yanlış inançlar, eksik bilgiler, yetiştirilme stili, geçmiş makus tecrübeler, partneler arası
bağlantı ya da ilgi problemleri, partnerlerin kendilerine olan güvensizliği ya da kendilerini beğenmemeleri
olarak sıralanabilir. Örneğin vajinismus tanısı alan bir kişi için münasebete girmek “çok acılı” bir süreç olarak
bedellendiriliyor olabilir. Bu çeşit bir inanç kişinin bağa girmeye karşı ağır bir endişe geliştirmesine
neden olabilir. Öteki bir örnek ise, ağır iş temposundan cinsel istekliliği düşen bir kişi eşine karşı
kendini hatalı hissedebilir ve sertleşmede zahmetler yaşayabilir. Ya da evliliğe kadar cinsel ömür bir tabu
üzere algılanabilir ve üstü örtülmüş, bastırılmış olabilir. Bu durum cinsel hususlarla bahislerle ilgili hiçbir bilgi
ve tecrübe sahibi olunamaması ile sonuçlanır ve evlilikte tahlilsiz meselelere dönüşebilir.
Cinsel sıkıntılara bir çok şey kaynaklık edebileceği için detaylı ve dikkatli bir ruhsal değerlendirme
yapılmalıdır. Güzel bir cinsel terapi, doğal cinsel reaksiyonun hangi basamağında sorun yaşandığını ve yaşanan
bu meseleye ne cins düşünsel , duygusal ve davranışsal özelliklerin kaynaklık ettiğini düzgün değerlendirip tespit
etmelidir.
Çiftler hep terapistle bir ortada görüşmelere katılmalıdırlar. Problemler iki taraftan da dinlenmeli, uzlaşma
sağlanmalı ve kelam birliği içerisinde tedaviye başlanmalıdır. Çiftlerin kendilerine yahut eşlerine karşı
duyduğu güvensizlik yahut öfke üzere olumsuz hisler üzerinden gidilerek gerek genel cinselliğe dair
gerekse de kendilerine yahut eşlerine karşı fonksiyonsuz fikir ve davranışlar ele alınmalıdır. Çiftin
farkındalık kazandığı ve cinsel yaşama dair yine öğrenmelerin olduğu bu seansların akabinde,
sorunun çeşidine nazaran terapist tarafından bir sonraki seansa kadar yapılmak üzere bir grup konut ödevleri
verilir. Ödevler esnasında yaşanan zorluklar seansta kesinlikle ele alınmalı, bunlar aşılmadan diğer
basamağa geçilmemelidir.
Temel olarak işlenen gündem ve verilen konut ödevleri bireyin kendi cinselliğini tanıması, istek ve
beklentilerini eşine açabilmesi, bu beklenti ve isteklerin başka eş tarafından karşılanabilmesi ile normal
cinsel yaşantıya dönüşü hedeflemektedir.
Kişiler için yemek yemek uyumak kadar doğal bir gereksinim olan cinsel hayatın olağan işleyişi
bozulduğunda ve uzman bir yardım alınmadığı taktirde, bu sorun depresyon, telaş üzere daha farklı
şikayetlere dönüşebilmekte, çiftler ayrılık yahut boşanmalara kadar gidebilmektedir. Bu nedenle bireylerin
bu çeşit külfetlerini, güvenebilecekleri ve kendilerini rahat hissedecekleri bir terapistle görüşebilmeleri
değerlidir.