ÇİFTLERİN GÜNCEL İLİŞKİ TARZLARINI NASIL SORGULAMALIDIR?

Çiftlerin yeni bağ üsluplarını sorgulamaları için şu sorulara karşılık aramaları daha sağlıklı ilgilerini yönetebilmeleri için yardımcı olacaktır. Gerald R. Weeks&Larry Hof bu sorularla ilgili olarak;

1-Dahil olma, denetim ve duygulanım/yakınlık mevzuları ile alaka içinde nasıl başa çıkılıyor? Bu sorudaki konular(dahil olma, denetim ve duygulanım) schutz tarafından üç temel şahıslar ortası gereksinim olarak vurgulamaktadır. Çiftler birbirlerinin alanlarına, endişelerine, dini kıymetlerine, maddi meselelerine, çocuk yetiştirme şekillerine ve ilgilerine ne kadar dahil olmaktadırlar. Çiftlerin ferdî kimlikleri dahil olma konusunda hayli kıymetlidir. Eşler bağlantıya şahsî, kimliklerini ve bağımlılıklarını kâfi düzeyde koymadıkça; kendi acılarını, utançlarını ve misal hislerini paylaşmaya ya da terk edilme korkusuna yol açacak rastgele bir başarısızlıkta davranışlarını değiştirmeyi denemeye isteksiz olacaktır.

Diğer bir mevzu olan “kontrol”e ait temel sorular olarak ise:İlişkideki güç ne kadar eşit dağılıyor? Bu güç dağılımından memnuniyet ne düzeydedir? Kararlar nasıl alınıyor ve roller nasıl kararlaştırılıyor? Her eş sorumluluk konusunda kendini ve eşini nasıl görüyor? Ekseriyetle eşlerden biri ve kendini bir formda güçsüz hissettiğinde ya da eşinin tek başına karar almasına içerlediğinde denetim gayreti ortaya çıkmaktadır. Bu denetim uğraşı çiftin cinsel dileğini ketlemesi ile cinsel ilgisine kadar yayılmaktadır. Bilakis her iki eş de hem kendilerinin hem de eşlerinin güçlü ve sorumluluk sahibi olduklarına inandıklarında, cinsel söz dahil birçok alanda karşılıklı ve doyurucu bir sorun tahlili, karar alma ve rol paylaşımı gerçekleşme fırsatı bulacaktır.

Diğer mevzu ise “sevgi-yakınlık” a ait sorular ise: Eşler birbirlerine ne derece yakındır? Her biri bundan ne kadar mutludur? Eşler birbirlerine dokunabiliyorlar mı, destekleyici, sıcak ve ilgili söz değişimleri oluyor mu? Eşler bunları kendi kendilerine sorarak yanıtlarının eksik kalan kısımlarını tamamlama yoluna gitmeleri gerekmektedir ki çift olarak problemlerini en aza indirgemeyi sağlayabilsinler. Yakınlık muhtaçlıklarının karşılanmaması ve hakikat halde tabir edilmemesi cinsel sorun mümkünlüğünü da artırmaktadır.

2-Bu ilgi içinde hisler, mantık ve davranışlar ortasındaki istikrar nasıl kuruluyor? Münasebetin optimal seviyede ilerlemesi için his, mantık ve davranış ortasında istikrar olmalıdır. Nasıl ki bir kayığın tek kürekle çekilmesi kendi ekseni etrafında dönmesine sebep oluyorsa bağlantı de yalnızca birisi(duygu, mantık, davranış) ile hareket edilmesi çiftlerde çatışmanın ortaya çıkmasına, bağlantının yol kat etmemesine sebep olacaktır. Çiftler ferdî ve eşinin insani hislerinin –neşe, sevgi, incinme, acı, öfke vs.- bütününden ne kadar haberdar olduğunu anlamaya çalışmalı ve bu hisleri eşine ne kadar aktarabildiğini incelemelidir. Şayet bağlantının güçlenmesini uygunsuz sözler yahut farkında olmama durumları tarafından engellediği görülüyorsa bu yeteneklerin geliştirilmesi gerekmektedir. Örnek olarak Cinsel fonksiyon bozukluğu yaşayan çift acının, endişenin yahut öfkenin faal bir formda tabir edilmesi, empatik yansıların geliştirilmesi, savunmacı karşılıkların yahut pasif-agresif atakların azaltılması epey kıymetlidir, o denli ki bu çalışmalar çiftlerin cinsel fonksiyonları önündeki pürüzleri kaldıracak güçtedir.

Mantık alanında ise çiftler bilişsel çarpıtmaları ve mantık dışı inançları tespit ederek alakalarına en büyük faydayı sağlayacaklardır.Bilişsel çarpıtmalar bazen yıkıcı olabilir. Bu çarpıtmalar: çok genelleme(böyle şeyler daima beni bulur), ya daima ya hiç düşüncesi(bu sorunu yaşıyorsak boşanmamız gerekir),olumsuzu büyütmek ve olumluyu görmemek(bu tartışmalar bizim aramızdaki tüm yeterli şeyleri anlamsız hale getiriyor), kişiselleştirme(bunu yapman demek beni sevmediğin manasına geliyor). Bu çarpıtılmış niyetler münasebet içerisine girdi mi çiftlerde gerçeği saptırma, savunmacı konum alarak tartışmaların artması, incinmiş ve öfkeli hislerin gelişmesine sebep olmaktadır. Ayrıyeten eşler ortasında “eşim ne istediğimi bilmeli, bunu ona söylememe gerek yok”, şayet beni sevseydin ne istediğimi bilirdin”, “ne hissettiğini bilirsem ona nazaran davranırdım” , “aramızda yanlış olan her şeyi düzeltmeliyim”, bir erkek asla hassas ve zayıf olmamalı”, “eğer çok yakınlaşırsak denetimi kaybedip bu işin sonu makus biter” üzere yanlış inançlarda bulunmaktadır. Eşler dikkat bunlar bağlantınıza virüs üzere girmiş kelamlar ve davranışlardır!

3-Eşler birbirleri ile aktif biçimde bağlantı kurabiliyor mu? Evet ise ne kadar? Çiftler his ve niyetlerini “ben” lisanı ile net ve tesirli bir halde söz etme, sözel ve sözel olmayan irtibat araçlarını kullanabilme, duyduğunu onaylama ya da netleştirme, vaktinde seçici ve muhakkak geribildirimde bulunma, yapan ve olumlu ricalarda bulunma temel maharetlerinin eksikliklerini gidermelidirler.Böylelikle eşlerini kulakları, gözleri ve hatta dokunuşları ile dinleyebilir ve eşinin niyet, his ve hareketlerinin kendi üzerinde tesir bırakmasına müsaade verebilirler. Çiftler cinsel sıkıntılarının üstesinden gelebilmek için kendi istek ve muhtaçlıklarını faal bir halde söz edebilmesi ve eşinin gereksinimlerine da empatik ve istekli formda yanıt verebilmesi gerekmektedir.

4-Çiftin sorun çözme ve karar verme süreçleri ne kadar aktif? Çiftler sorunu tanımlama, farklı tahliller bulma ve bunların her birinin olumlu ve olumsuz sonuçları üzerinde durma, faal bir karara ulaşma, bir aksiyon planı oluşturabilme ve bunu hayata geçirme ve akabinde bunu değerlendirebilme hünerlerini aktif kullanarak problemlerini çözme yoluna gideceklerdir yoksa kaos içerisinde belirsizlikler sorunu çözmediğinden halledilmemiş sorunlar olarak çiftin birbirlerine olan kızgınlıklarını arttıracaktır.

5-Eşler çatışmaları faal bir halde yönetebiliyor mu? Çiftler çatışma ile nasıl baş ettiklerini gözden geçirmeli ve kişi kendi hislerini sahiplenip eşinin hislerini onu suçlamadan kabul edebilmelidir. Yani asıl sorunu ayırt edebilmelidir.Bir noktayı kanıtlamak uğruna eski defterleri açmadan, var olan durumu devam ettirebilmelidirler. Hudutları denetim edilemeyecek öfke ortaya çıktığında yalnızca olayı nasıl ele alabileceklerini daha net düşünebilmek emeli ile birbirlerinden uzaklaşmaları çift için âlâ olacaktır. Bu uzaklaşma esnasında sorunu tanımlamaları ve aktif bir sorun çözme metodu ile uzlaşabilmelidirler. Çatışma çözüldüğünde de birbirlerini kutlamalılar.

Çatışmayla başarılı halde başa çıkılmadığı takdirde, öfke ve gücenmişlik çözümsüzlük olarak kalır. Problemler yapan bir halde çözüldüğü sürece bu cins hünerlerle birlikte umut ve itimat de artacaktır.

Çiftler bu şekil sorularla ortalarındaki bağlantının kalitesini arttırmaktadırlar ve alışmış oldukları bağlantı stilinden uzaklaşarak yeni bir şey deneyimlemeye başlayacaklardır. Alışmış oldukları irtibat yahut davranış derken bireylerin hayatlarında yıllarca döngü olarak yaşadıkları yaklaşımlarının farkına vararak farkındalıklarının arttırmış olacaklardır. Birey döngüsünü yaşarken benliği ile gerçekliği uyuşmazlık yaşamakta ve kendi davranışları yanında oburlarının davranışlarını da anlamakta zahmet yaşar. Bu sorgulamalar bir nebze şahısların davranışlarını ve karşısındaki şahısların davranışlarını anlamlandırmaya yarayacaktır.

Başa dön tuşu