Bonzai son yıllarda ülkemizde giderek yaygın kullanılmaya başlayan ve süratli bir halde beyni etkileyerek bağımlılığa neden olan bir unsurdur. Kimyasal bir unsur olan bu hususun çeşitli bitkilerin kurumuş yapraklarına karıştırılarak elde edilir ve kullanıcılara bitkisel unsur olduğu izlenimi verilir. Sokak jargonunda “Sentetik esrar”, “Saf THC”, “Jamaikan”, “Spice”, “Spice Gold”, “Jamaika/Gold”, “Spice Silver”, ‘’Genie’’, “Kronic” ve “K2” üzere isimlerle da bilinmektedir. Bir defa kullanımında dahi bağımlılık, ani kalp krizi ve psikotik hastalıklara neden olabilmektedir.
BONZAİ’NİN BAĞIMLILIK POTANSİYELİ ÇOK YÜKSEKTİR
Etkisi kullanım sonrasında süratli bir biçimde başlar ve kullanan bireyde hayalde olma hali, enerjik, sevinçli hissetme, boşlukta yüzme hissi verebilir. Ayrıyeten susuzluk ve açlık hissi, ağız kuruluğu, çarpıntı hissi, sersemlik hissi, baş karışıklığı, gerginlik, saldırganlık, unutkanlık, görme sıkıntıları, kâbus görme, şüphecilik, halüsinasyon üzere şikayetlere neden olabilir. Bireyde unsur kullanımını bıraktıktan yaklaşık 5 saat sonra kasvet hissi, gerginlik, sonluluk, uykusuzluk, öfke patlamaları üzere mahrumluk belirtileri yaşar ve tekrar maddeyi kullanmak ister.
Kişiler birinci başlarda öbür hususlara nazaran daha ucuz olduğu ve tesirinin daha şiddetli olduğunu düşünerek bu maddeyi kullanmaya başlıyorlar ve birinci kullanımı takip eden aylarda ikinci, üçüncü kullanım gerçekleşmekte ve kişi bir anda Bonzai’nin esiri haline gelmektedir. Bonzai kullanımı ile kişinin yaşamış olduğu meseleler o kadar şiddetli olabiliyor ki (bayılma, ne yaptığını şaşırma, unutkanlıklar, etrafına saldırgan davranışlar, mevt korkusu vb.) bir müddet sonra unsurdan kurtulmaya çalışsa da yaşamış olduğu mahrumluk belirtileri bu maddeyi bırakamamasına neden olmaktadır. Bonzai’nin bağımlılık yapan tesirinin en az eroin kadar olduğu söylenebilir.
ÖLÜM TRİBİNE SOKABİLMEKTE
Bonzai kullanıcılarının tecrübelerinde kendilerini Bonzai’nin tesiri ile bir daha asla girmek istemedikleri bir vefat tribine girdikleri. O sırada dayanılmaz bir bunaltı, keyifsizlik, paranoyalar, mevt korkusu yaşadıklarını çok fazla bunaltı yaşadıkları için kendilerini öldürmeyi düşündüklerini ve bazen etrafını tehdit olarak algılayarak başka insanları öldürme isteği yaşadıklarını söylerler.
Özellikle son yıllarda hastanelerin acil servislerine (bayılma, kusma, epilepsi nöbeti, kalp krizi vb.) ve psikiyatri kliniklerine (ani başlayan şüphecilik, unutkanlık, geçmeyen halüsinasyonlar, garip davranışlar vb.) bonzainin akut tesirleri nedeniyle müracaatlarda önemli bir artış gözlenmektedir.
ÇOCUĞUMUZ BONZAİ KULLANIYOR MU?
Maalesef kullanım yaşı 11’e kadar inen bu maddeyi çocuğumuzun kullandığından şüphelendiğimiz vakit (yani çocuğumuzda davranışlarda ani değişiklikler, sonluluk, anlamsız öfkelenme, okul muvaffakiyetinde düşme, ailesine yabancılaşma, isyankar haller, toplumsal etkinliklerden uzaklaşma, arkadaş etrafında ani değişiklikler, cilt renginde soluklaşma, okul muvaffakiyetinde düşme üzere belirtiler) çocuğumuzla unsur kullanımı olup olmadığı sakin bir formda konuşulmalı gayemizin onu kırmak, üzmek olmadığı yalnızca son vakitlerde yaşamış olduğu davranış değişikliklerinin nedenini anlamaya çalıştığımızı ve ona yardımcı olmak istediğimizi belirtmeliyiz.
BONZAİ BAĞIMLILIK TEDAVİSİ İÇİN GRUP ÇALIŞMASI GEREKİR
Bağımlılığın tedavisinde kesinlikle profesyonel dayanak koşuldur. Yaklaşık 1-2 hafta süren mahrumluk belirtilerini yatıştırmak için ilaç tedavileri uygulanmalıdır. Bir yandan mahrumluk belirtileri ilaçlarla yatıştırılırken bir yandan da hastanın bağımlılık terapisine başlatılması gerekir. Bağımlılık terapisinde hastanın içinde bulunduğu durumun farkına varması, hususa yönelten faktörlerin saptanması, riskli durumların gözden geçirilmesi gerekir. Hasta bağımlılık konusunda eğitimden geçirilmeli, hususun ziyanları konusunda bilinçlendirilmelidir. Kişinin his, niyet ve davranışlarının farkına varması ve kabullenmesi hedeflenmelidir. Hastalara unsur isteği ile baş etme usullerinin öğretilmesi, tedavi motivasyonlarını arttırıcı yollar uygulanması gerekir. Hususa yönelten riskli durumların (riskli arkadaşlıklar, stresör faktörler vb.) saptanması ve riskli durumlarla karşılaşınca tahlil marifetlerinin farkına varması sağlanmalıdır. Ayrıyeten aileler bağımlılık konusunda eğitilmeli, ortaya çıkacak kriz devirlerine müdahale edebilme yetilerinin geliştirilmesi ve çocukları ile yaşamış oldukları çatışma ortamının gidermek için müdahalelerde bulunulmalıdır.
Bağımlılık tedavisinin bir bütün halinde ilerlemesi çok kıymetlidir. Unsur bağımlısı birey, tedavi takımı, aile ve toplumsal etraf bu süreçte ortak hareket etmeli, muhtemel riskler beraberce tahlil edilip tahlil yolları aranmalıdır. Bağımlılık tedavisinde en değerli adımın tedaviye başvurma isteği olduğu unutulmamalı, bağımlılıktan kararlı adımlarla kurtulabileceğimizin farkına varmalıyız. Sil baştan başlamak gerek bazen deyip bonzaisiz bir hayatı tekrar kurmayı hedeflemeliyiz.
