İki uçlu mizaç bozukluğu (halk ortasında manik- depresif hastalık diye bilinen ) iki farklı hastalık periyotlarıyla karakterize bir hastalıktır. Bu hastalık devirlerinden mani dönemi(duygusal olarak aşırılıklar; çok sevinme, çok sonlanma, çok memnunluk uykusuzluk, çok para harcama, kendini güçlü ve enerjik hissetme, süratli düşünme, büyüklük hissi üzere belirtiler ) başkasında ise depresyon(mutsuzluk, karamsarlık, ümitsizlik, özgüvende azalma, değersizlik hissi, suçluluk yahut pişmanlık hisleri, evvelden zevk aldığı işlerden zevk alamama, iştahsızlık, uykusuzluk , vefat ve intihar kanıları, bulunabilir.) Birbirlerine zıt üzere görünen bu iki hastalık periyodu suskunluk ve alevlenmelerle seyreder. Hastalık periyotları dışında hasta çabucak büsbütün olağana döner. Kimi hastalarda ise günlük ömrü kısmen etkileyen kalıntı belirtiler görülmekle birlikte, genelikle hastalar düzelirler ve işlevselliklerine geri dönerler.
İki uçlu bozukluk toplumlar ortası farklılık göstermemekte ve ortalama olarak %2-3 civarında görülmektedir. Erken bayan oranı eşittir ve başlangıç yaşı 20–25 ortasındadır. Hastalığın ortaya çıkma nedenleri ortasında 2/3 oranında genetik nedenler sorumlu tutulmaktadır.Stresli yahut travmatik olaylar da iki uçlu bozukluğun birinci hastalık devrinin ortaya çıkmasına neden olabilir . Bu kimi vakit ailede görülen bir vefat, işini kaybetmek, doğum, üniversite imtihanı yahut taşınma üzere olaylardır. İki uçlu bozukluğun seyrindeki en kıymetli özelliklerden birisi ise mevsimsellik göstermesidir.hastalar ilkbahar – yaz aylarında taşkınlık, coşkunluk (mani) yaşarken, sonbahar – kış aylarında ise çökkünlük, sakinlik (depresyon) içinde girerler. Bilhassa ilkbahardan yaz aylarına geçiş hastaların alevlenmesi açısından en riskli devir üzere görünmektedir. Hastaların yaklaşık dörtte biri bu mevsimsel özellik nedeniyle içinde bulunduğumuz ilkbaharın son günleri, yazın birinci günlerinde kötüleşebilirler.
İki uçlu bozukluğun tedavisinde ilaç tedavileri ehemmiyet taşımaktadır. Hastalığın birinci on yılında ortalama bir beşerde görülen hastalık devri sayısı dörttür. Birinci on yılın akabinde, hastalık periyotları ortasında ortalama mühlet yaklaşık 1–2 yıldır. Bozukluk tedavi edilmezse, ortalama bir mani periyodu birkaç ay sürebilir. Tedavi edilmeyen depresyon devrinin müddeti ise en az 6 aydır. Birtakım bireylerin hastalık belirtileri ortasında hiç orta olmazken, bazılarında kısa periyodik ortalar görülebilir. Ancak en çok görülen durum hastalığın birinci yıllarında hastalık periyotları ortasında mühlet giderek azalır. Tedavi her hastaya nazaran hekimiyle ortaklaşa olarak bir tedavi programı hazırlanır. Bu tedavi programında ilaç tedavisinin yanı sıra hayatın tertibe sokulması, makûs beslenme ve alkol – husus kullanım alışkanlıklarından uzaklaşma, olumlu düşünme ve davranma marifetlerini geliştirme, gerilimle başa çıkma stratejilerini öğrenme, hastalığın seyri konusunda detaylı bilgiye sahip olma bulunmaktadır. Hastalara günlük hayatları için kimi tekliflerde bulunmak gerekebilmektedir:
• Arkadaşlarınız, aile bireyleri yahut varsa eşinizle rahatsızlığınızı paylaşın erken uyarıcı belirtileri yakınlarınızla paylaşarak bir alarm sistemi geliştirin.
• Mümkün olduğunca nizamlı uyku uyuyun ve gece uykusuna ihtimam gösterin. Günde sekiz saat uyumak kadar bu uykuyu özelikle gece almak da kıymetli ve gereklidir.
• Uyuşturucudan ve alkolden uzak durun.
• İşte ve meskende gerilimle baş etme yollarını kullanın.
• Nizamlı beslenin.
• Nizamlı idman yapın. Bilhassa hafta da üç gün yarım saat tempolu yürüyüş yapın.
• Öfke ve depresyon (çökkünlük) üzere hislerle teker teker başa çıkmayı öğrenin.
• Mevsim geçişlerinde hastaya olabildiğince yakın olmakta fayda vardır. Ayrıyeten yeniden mevsim geçişlerinde taşkınlaşma riski nedeniyle kredi kartlarını hastadan uzak tutmak, otomobil anahtarını denetimli vermek, alaka kurduğu arkadaşlarını takip etmek muhtemel ziyanları engelleme de fayda sağlayabilir.
• Hasta taşkınlaşmaya başladığı takdirde, süratle yakınlarına ve hekimine ulaşmalıdır. Hastalığın tırmanmasını beklemek hastalığın denetimini çok zorlaştırır. Erken müdahale tedavi karşılığını arttırır.
• Günlük rutinlerinizi belirlemenin size kesinlikle faydası olacaktır. Bu sayede mani yahut depresyon periyotlarını tetikleyen potansiyeli de ortadan kaldırır.
