Bipolar bozukluğun görülme sıklığı %1-1,5 ortasındadır. Bayan ve erkekte görülme sıklığı benzeridir. Rastgele bir yaşta başlayabilir ancak en sık 15-19 yaşları ortasında başlar. Bipolar bozukluk , yineleyen manik , hipomanik, depresif ve karma periyotlarla seyreden süreğen bir hastalıktır. Bu periyotlar farklı belirtiler ve bulgular içerir.
Manik/ Hipomanik Devir; Özgüvende çok artış, kendini büyük göreme, kıymetli güçlerinin olduğu istikametinde (dini, politik, ekonomik vb durumlarla ilgili ) niyetler, uyumama yahut uyku gereksiniminde azalma, her zamanki halinden daha bakımlı, daha süslü olma, çok konuşma, konuşmanın süratli ve ortaya girilemeyecek kadar ağır olması, mevzudan bahse atlama, cinsel istek ve dilekte artış, para harcama ve alışverişte artış, riskli yatırımlara girişme, çabuk reaksiyon verme üzere bir çok belirti ve bulguyu içerebilir. Hipomani de belirtilerin şiddeti maniye nazaran daha azdır.
Depresif Periyot; Kederli olma, mutsuzluk, keyifsizlik, zevk alamama, ilgi kaybı, güç kaybı, uykuda azalma yahut çok ahenge, yorgunluk, bitkinlik, beden ağrıları, baş ağrısı, kendine olan inançta azalma, suçluluk ve bedelsiz olma kanıları, tekrarlayan vefat ve intihar fikirleri, iştahta azalma yahut artma, dikkatin azalması ve dikkatini toplayamama, içe kapanma vb. üzere pek çok belirti ve bulgu olabilmektedir. Bipolar bozuklukta görülen depresyon, tek başına görülen depresyondan kimi farklılıklar içerir. (Genellikle ani başlar ve ani sonlanır, Çok yeme, kilo alma, çok ahenge daha sık görülür, mevsimlerle alakalı olma, daha erken yaşta başlama üzere )
Karma Periyot; Mani ve depresif devrin birtakım belirtilerinin birlikte olduğu devirlerdir.
Bipolar bozukluk, hastalığın gidişi, sonlanımı ve tedaviye karşılığı şahıslar ortasında büyük farklılıklar gösterse de hayat uzunluğu devam eden bir hastalıktır. Hastalığın devirleri ortasında birden fazla hastanın belirti ve bulguları tam olarak düzelip olağan işlevselliklilerine dönse de %20-30 civarındaki hastada, hastalığın belirtileri devam eder ve kişi tam olarak düzelme olmaz.
Bipolar bozukluğu olan hastaların birçoklarında öbür psikiyatrik rahatsızlıklarda olabilmektedir.
Hastalık tanısı konurken sebep olabilecek psikiyatrik ve öbür tıbbı hastalıkların dışlanması gerekir. Bipolar bozukluk hastalıta görülen devirlere ve hastalığa sebep olan durumlara nazaran göre Bipolar-1 bozukluk, Bipolar-2 Bozukluk Bipolar-3 Bozukluk, Bipolar-4 Bozukluk, Siklotimi üzere alt teşhisleri mevcuttur.
TEDAVİ
Tedavide amaç, ortaya çıkan şiddetli belirtilerin yatıştırılması, tekrarlamaların önlenmesi ve kişinin hastalık öncesi periyotta olduğu üzere fonksiyonelliğinin en âlâ formda korunmaya çalışılmasıdır.
Hastalık periyodunun, belirti ve bulguların şiddetine nazaran hastanın ayaktan yahut hastaneye yatırılarak tedavisi planlanır. Bilhassa manik devirde olan bir hastanın ayaktan tedavi edilmesi pek mümkün değildir, hastaneye yatırılması kendisine ve etrafına verebileceği çeşitli ziyanların önüne geçilebilmesi ve tedavisinin sağlanması açısından çok değerlidir. Hastalığın tekrarlayıcı olması nedeniyle başlangıçtaki belirtiler yatıştırıldıktan sonra tekrarlamayı önleyici tedavi planlaması yapılır. Tedavi mühletince hasta tabip ve ailenin işbirliği çok kıymetlidir. Bu hastaların psikososyal tedavi yaklaşımlarında, hasta ve ailelerinin hastalık ve tedavi ile ilgili eğitilmeleri ve birtakım terapi seçeneklerini içerir, bu eğitimlerle hastalığın daha uygun tanınması, tetikleyici faktörlerin azaltılması, doktora başvurması gereken durumların bilinmesi ve ailenin hastaya yaklaşım biçiminin öğretilmesi ile hastalık sıklığını azaltmak ve tedavi ahengini arttırmak hedeflenir.
