Bipolar (iki Uçlu) Bozukluk -hasta ve yakınlarına yönelik bilgiler
Her insan, hayatı boyunca olaylara karşı küçük iniş çıkışlar gösterir ve bu, insan hayatının doğal bir modülüdür. Doğal olmayan ise, keder, acı yahut sevinç durumlarının çok ve daima olması, kişinin aile, toplumsal ve iş yaşantısını kıymetli ölçüde bozmasıdır.
Bipolar (iki uçlu) hastalık nedir?
Manik-depresif hastalık olarak da bilinen, temelde mizacı/ duygudurumunu etkileyen bunun yanında niyet, davranış ve yeme-içme ve uykuyu bozan bir hastalıktır. Hastalığın temel bir özelliği, ataklar/ nöbetler yahut devirler halinde gelen manik / taşkınlık ve çökkünlük/ depresyon halleridir.
Manik nöbet nasıl tanınır?
Genelde manik nöbeti tanımak, tabipler için kolaydır. Manik hastalarda esas şu belirtiler gözlenir:
-Kendisini çok güzel hisseder, keyifli ve keyiflidir, gücünün yetmediği işleri yapmaya yeltenir. Olmadık yerlerde müzik türkü söyleyip, oynayabilir. Bazen büyük güçleri olduğunu ve yeni icatlar yaptığını tez edebilir. Bazen de kendisini evliya, peygamber yahut çok yüksek biri üzere düşünebilir. Bencilliği artar, hafızası güçlenmiştir.
-Aşırı sevinçlidir, etrafını da güldürür, olmadık yerde açık-saçık latifeler yapabilir. Kolaylıkla dostluk kurar, ancak bunlar yüzeysel dostluklardır.
-Taşkınlık, çok sonluluk, bilhassa karşı çıkılırsa saldırgan davranışlar gösterebilir.
-Çok fazla konuşur. Susturulma uğraşlarına karşı susmaz. Yüksek sesle konuşur.
-Dikkati dağınıktır. Konuşması kolay kolay çelinir.
-Düşünceleri süratlidir, bir husustan alakasız bir başkasına atlar.
-Toplumsal istikametten makus sonuçlar doğuran işlere girebilir. Bazen tüm parasını dağıtabilir. Olmadık şahısları, resmi makamları telefonla arayabilir. Ülke meselelerini çözme argümanları olabilir.
-Uygunsuz cinsel davranışlar gösterebilir.
-Uykusu azalmıştır, günlerce bir-iki saatlik uykuyla yönetim edebilir, buna karşın kendisini dinç hisseder. Tüm bu belirtilerin hepsinin bir ortada görülmesi gerekmez. Ancak birkaç adedinin bir ortada görülmesi ve bu belirtilerin bir haftadan uzun sürmesi hastalık teşhisi için kafidir.
Uyarı:
Bu hastalık, kişi hayatını epeyce olumsuz tesirler. Tüm yaşantısını ve ahengini bozar. Bu belirtiler, hastalık öncesi durumla uyumsuzdur. Aile fertleri ve hastanın etrafı bu duruma mana veremez. Hastalık olduğunu düşünmedikleri için hastayla çaba ederler. Meğer tüm bunlar, daha makûs sonuçlar doğurur. Bu durumda, vakit geçirmeden hastayı bir psikiyatri uzmanına götürmek gerekir. Hasta, hastalığını ve ilaç almayı kabul etmeyebilir. Bu durumda hasta nazikçe ikna edilmeye çalışılmalı şayet ikna olmazsa ve etrafına ziyan verme eğilimi varsa ısrarla tabibe götürülmelidir.
Bipolar hastalığın depresyonla nasıl bir alakası vardır?
Hayat uzunluğu geçirilen tek bir manik nöbetle dahi BİPOLAR HASTALIK tanısı konur. Bazen de manik ataklara benzeyen lakin onun kadar ağır olmayan HİPOMANİ durumu görülebilir. Bazen de hastalarda, kendini daima üzgün hissetme, güç azalması, yorgunluk, isteksizlik, sakinlik, uykusuzluk, iştahsızlık, suçluluk üzere belirtilerle seyreden manik periyodun tam zıddı; DEPRESYON ( ÇÖKÜNTÜ ) periyotları olabilir.
Bipolar hastalık kimlerde/ ne sıklıkta görülür ?
Her 100 bireyden 1 kişi, ömründe en az bir kere manik nöbet geçirir. 20-25 yaşları ortasında en sıktır. Bayan ve erkeklerde birebir oranda rastlanır.