- BEBEKTE GÖRÜLEN DEPRESYON UYKU ve YEME PROBLEMLERİNE YOL AÇIYOR
Depresyon daha çok yetişkin şahıslarda görülüyor üzere olsa da aslında çocukluk ve hatta bebeklik devirde de görülebiliyor. Bebeklerde depresyon görülür mü? Demeyin. Bilhassa annede görülen depresyon bebeğe de yansıyor. Hırçınlık, ağlamalar, uyku ve yeme sıkıntıları depresyonda olan bebekte görülen belirtiler ortasında yer alıyor. Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Prof. Dr. Emine Zinnur Kılıç, bebeklerde ve kreşe giden çocuklarda görülen depresyon ve nedenleri hakkında bilgi verdi.
- Bebeklikte Görülen Depresyonun En Ağır Biçimi “ Yuva Hastalığı”…
Bebek kendine bakım veren kişi ile yakın ve bağımlı bir münasebet içindedir. Ekseriyetle bebeğe birinci bakım veren kişi annedir. Bu yakın bağlantı bebeğin temel itimat hissini oluşturur. Dünyayı tanımanın birinci adımıdır. Bu yüzden bu periyotta bebekler annelerin duygusal durumunu hisseder ve durumundan etkilenirler. Annede depresyon olduğunda bebekte de; depresif belirtiler, uyku ve yeme meseleleri, hırçınlık, ağlamalar ve bebeğin genel canlılığında azalma üzere belirtiler görülebilir. Anne depresyonda olduğu, içe kapandığı ve bebekle ilgisinde kopukluk yaşadığında, bebekte de donukluk ve etrafa ilgisizlik üzere durumlarla karşılaşılabilir. Bebeklikte görülen depresyonun en ağır biçimi ise “yuva hastalığı” olarak tanımlanan tablodur. Bu tablo,ilk defa anneden ayrılıp bakım kurumlarına bırakılan bebeklerde tanımlanmıştır. Yuvalara bırakılan bebeklerin evvel durdurulamayan ağlamalar, daha sonra içe kapanma ile birlikte bir yas yansısı geliştirdikleri ve bu tablo ilerlediğinde de hem fizikî hem de zihinsel gelişimlerinin durakladığı bilinmektedir.
“Anaklitik Depresyon” da denilen bu depresyon tablosu, bebeğin sağlıklı ruhsal ve fizikî gelişiminin anne ya da onun yerini tutan kişi ile geliştirdiği inanç bağına ne kadar bağlı olduğunu; bu bağ bozulduğunda ne kadar ağır biçimde etkilenebileceğini göstermektedir. Yuvaya bırakılan çocuklarda görülen bu hastalıkta evlat edinildiğinde ya da kollayıcı aile yanına alınıp da daima aşikâr bir erişkinle şefkatli ve inançlı bir alaka sağlandığında, çocukların zihinsel ve fizikî gelişiminde süratli bir düzelme olduğu gösterilmiştir.
- Bebek Terapisi Sistemi İle Tedavi
Hamilelikte annenin yaşadığı gerilimlerin bebeğe hormonal yollarda aktarıldığı ve bu yolla bebeğin gelişimi etkilediği düşünülmektedir. Lakin bu mevzuda kesin bilgi yoktur. Bebeğin etrafında kendini koruyan, gereksinimlerini anlayan ve karşılayan, bir yandan da ona çevreyi tanıması için dayanak ve inanç veren tertipli münasebet kurduğu erişkinlere muhtaçlığı vardır.
Depresyonda olan anneler, bebeğin yeme içme üzere ihtiyaçlarını karşılasalar bile ona yaşama sevincini kazandırmakta yetersiz kalabilirler. Zira anne depresyon nedeniyle kendisi bu duyguyu yitirmiş durumdadır. Bu durumda annenin kısa müddette tedavi edilmesi, böylelikle bebeğinin varlığından aldığı hazzı yaşayabilmesi ve bu hazzı bebeğe iletebilmesi için desteklenmesi gerekir.Bebeklerde anne depresyonunun yansıması olarak ortaya çıkan tablonun tedavisi; annenin tedavisi ve anne-baba-bebek ilgisinin terapi seanslarında gözlemlenerek desteklenmesi aslına dayanan bebek terapisi yollarıdır.
- Kreş Devrinde Yaşanan Aksilikler Çocuğu Depresyona Sokabilir
Okul öncesi çocuklarda depresyon çoklukla;
- Oyun oynamada isteksizlik,
- En küçük şeylere bile ağlama,
- Arkadaşlardan uzaklaşma ve içe kapanma
gibi belirtiler verir.
Bunun dışında nedeni anlaşılmayan fizikî belirtiler bu yaş gurubunda sıklıkla depresyon belirtisi olabilir. Yeme ve uyku uyumada meseleler ortaya çıkabilir. Bu yaş kümesi çocuklar birinci defa kendilerini inançlı hissettikleri konut ortamından dışarı çıkarlar. Kimi çocuklarda bu durum güvensizlik doğurur.
Yuva çocuklarında, yuvada karşılaştıkları olumsuz davranışlar depresyona neden olabilir. Genelde yaşadıkları zorlukları sözel olarak pek az söz ederler. Bunun yerine çeşitli nedenlerle yuvaya gitmek istememe üzere belirtiler gösterirler. Aile içi problemler da bu yaş kümesi çocukları tesirler. Ailede hastalık, ayrılık ve şiddet üzere durumların yaşanıyor olması çocuğun aileden uzak geçirdiği saatleri daha korkulu geçirmesine neden olur. Kardeş doğumu, kendisinin daha az sevildiği fikri de bazen çocukların benlik hürmetinin azalması ve depresif belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Depresyon Tedavisinde Öğretmen ve Ailenin Rolü Önemli
Okul öncesi devirde bu yaş kümesi çocuklarda tedavi, altta yatan nedeni ortaya çıkarmaya ve düzeltmeye dayanır. Çoklukla sorun süratle çözülür. Anne baba görüşmeleri ile ailede yapılacak düzenlemeler çocuğun duygusal izolasyonu ile nasıl baş edebilecekleri aileye anlatılır. Yuvadaki öğretmenlerin yardımı, çocuğun toplumsal münasebetlerini desteklemeye ve kendini arkadaş kümesi içinde rahat hissetmesini sağlamaya büyük katkı sağlar. Şayet altta yatan neden aile içi şiddet, çatışma ve ayrılık üzere problemlerse aile terapisine yönlendirilmelidirler.