Deluzyonel(Sanrısal) Bozukluk Nedir?
Daha önceden paranoid bozukluk olarak adlandırılan ancak günümüzde psikotik bozukluk olarak sınıflandırılan ve adlandırılan ciddi bir ruhsal hastalıktır.
Hastalar hayal edilen ve gerçek arasındaki farkı söyleyemezler.
Delüzyon delüzyonel bozukluğun ana semptomudur.
Delüzyon(sabuklama, sanrı): Gerçeğinden bağımsız doğru olup olmamasında bakılmaksızın inançlar oluşması ve bunlara sarsılmaz bir şekilde bağlılık gösterilmesidir.
İnanışlar gerçek dışı olmayabilir ancak doğru değildirler gerçek değildirler.
Delüzyonel bozuklukta delüzyonlar şizofreniden farklı olarak gerçek hayatın içindedir. Yani bizar değildir. Yaşantılar ve algılamalardaki çarpıtmalarla ilgidir. Kişi mesela uzaylılar tarafından kaçırıldığını iddia etmez; ancak kendisine komplo kurulduğunu veya zehirlenmek istendiğini iddia eder ve buna inanır; gerçeklerin bu inanışlarına aksi veriler sunmasına rağmen ikna edilemez.
Bizar delüzyon: Gerçek hayatta karşılığı olmayan inançları tanımlamada kullanılan bir tabirdir. Örnek uzaylılar tarafından kaçırıldım gibi.
Deluzyonel bozukluk olan kişi bu inanışları dışında neredeyse tamamen normal davranır işlevselliğinde kayıp olmaz.
Ancak bazen inanışı kişinin hayatını ciddi olarak etkileyebilir. Diğer psikotik bozukluklarda delüzyon genel hastalığın sadece bir belirtisi olarak ortaya çıkar.
Sık karşılaşılan (Sabuklamalar) Deluzyonlar
Erotomanik sabuklama:Genelde davranış değişikliklerine yol açan önemli ve ünlü birisinin kendisine aşık olduğuna inanılması durumudur.
Grandiose sabuklama: Kişinin kendisini aşırı güçlü değerli bilgili yetenekli olarak algılaması ile kendisini gösteren sabuklamadır.
Kıskançlık sabuklaması: Kişinin eşi tarafından aldatıldığına inanmasıdır.
Persekütor sabuklama: Kişinin genelde yakınlarında olan birileri tarafından izlendiği ve zarar uğratılacağına dair sabuklamasıdır. Sıklıkla yasal yollara başvurarak şikayetçi olur.
Somatik sabuklama: Kişinin vücudunun yaralı veya sakat olduğuna veya bir hastalık olduğuna inanmasıdır.
Delüzyonel bozukluk belirtileri
En önemli belirti bizar olmayan sabuklamanın varlığıdır.
Kişi kolay sinirlenir kızgındır ve duyguları çöküktür
Delüzyon ile ilgili halüsinasyonları olabilir.
Delüzyonel bozukluk risk etmenleri ve nedenleri nelerdir?
Gerçek neden bilinmemektedir. Ancak genetik biyolojik ve çevresel nedenler üzerinde durulmaktadır.
Psikolojik olarak; stresin tetikleyici rolünün olduğu, alkol ve madde kullanımının neden olduğu, sosyal anlamda ayrımcılık olduğu, kendisine toleranssız ortamlarda göçmen olma durumu, görme kaybı, işitme kaybı ve zorlukları sayılabilir.
Biyolojik nedenler arasında ise Alzheimer hastalığı, epilepsi, obsesif kompulsif bozukluk, deliryum ve diğer psikiyatrik hastalıklar sayılabilir.
Tedavi:
Tıbbı açıdan ayrıcı tanısı yapılarak altta yatan sebeplerin tedavisi ve ayrıca ana hastalığın psikiyatrik tedavisi ilaçla mümkündür.
