Arkadaşlık İlişkileri

Bir çocuk için arkadaş hem toplumsallaşmayı hem etkileşimi sağlayan en kıymetli aygıtlardan biridir. Ergenlikle birlikte arkadaşlık alakaları daha da ehemmiyet kazanır. Aileden çok arkadaş odaklı bir ömür evvel küme arkadaşlıkları sonra yakın arkadaşlıklara dönüşür. Arkadaşlarla kurulan bağlantı ve beklentiler vakitle değişir. Çocuklukta kendi cinsleri ile arkadaşlığı tercih edip karşı cinsi itici ve rahatsız edici bulurlar. Ergenlikle birlikte kümeleşmeler ve ortak paylaşımlar başlar. Kümeler büyümeye başladıkça her iki cins birbiriyle etkileşime de başlar. Birlikte olmayı sağlayan ortak kıymetler, ilgi alanları, istekleri, amaçları vardır. Gruplaşmalarda emsal yapıda ve fikirde olanlar ya da ortak hissede da buluşabilenler vardır. Misal olgunluk seviyesindedirler. Bu nedenle ailelerin çocukların arkadaşları tarafından etkilendiğini söylemesi ya da arkadaşlarının davranış bozulmalarına neden olduğu niyeti pek gerçek değildir. İlgi alanları, hobiler, gelecek planları, ortak fikirler küme oluşturmada temeldir. Kimi ergenlerin hiçbir kümeye dahil olamamaları ise kendi tercihleri olabileceği üzere kişilik özellikleri nedeniyle kümeler tarafından reddedilmek olabilir. Reddedilmeye neden olan şeyin tespiti ve kabul seviyesine çekilmesi ergenin gelecekteki yaşantısı, arkadaş ve eş seçimleri açısından da kıymetli olacaktır.

Ergenlikte ise arkadaş bir ayna vazifesi görür. Ailede ne görürse ya da yaşarsa yaşasın aslında arkadaşlarında yansıma bularak kendini tanımaya başlar. Arkadaşlar birlikte kimliklerini geliştirirler. Ortaya çıkan fizikî ve ruhsal gelişimde, merakları, telaşları paylaşarak üstesinden gelirler. Bir yandan kendi kaygılarıyla başa çıkarken öte taraftan diğerlerinin hislerini anlamasına yardımcı olur. Birbirleri ile fikir, dehşet, his ve tecrübelerini paylaşırlar. Yeniden toplumsal marifetlerinin gelişmesi, beşerlerle ilgi kurma, paylaşma ve iş birliği yapma arkadaşlıklarla öğrenilir. Arkadaşlık kurmakta zorlanan ya da arkadaş bağı aramadığını söyleyen bir ergen ruhsal açıdan meşakkat da olabilir. Çok içe kapanık, oburlarının ihtiyaçlarını anlamayan, hislerini önemsemeyen, insanları küçümseyen, kaba davranan ergenler kabul görmez. Bu gençlerin fark edildiğinde desteklenmesi gerekmektedir. Zira arkadaşları tarafından kabul gören ergenler, kendilerine inançlı, hoşgörülü, insan alakaları daha sağlıklı olan şahıslar olacaklardır.

Burada ailenin rolü, çocuğun ve ergenin psiko-sosyal gelişiminde bu kadar değerli yer kaplayan arkadaşlık bağlarını desteklemek olmalıdır. Arkadaşlarıyla daha fazla vakit geçirmeye başlamalarını olumsuzluk ya da bir kopuş olarak değil tam bilakis kişiselleşmeye ve kabul görmeye bir adım olarak değerlendirmelidir. Elbette bazen arkadaş seçimleri aileleri endişelendirmeye başlayabilir. Şayet çocuğunuz ile ilgili bir korkunuz yoksa seçimleri ile ilgili de kaygılanmayınız. Zira bedel gören, kâfi sevgi ve kabul gören çocuklar oburlarının tesir alanlarıyla hareket etmezler. Çocuğunuza ve seçimlerine inancın. Arkadaşlarını sonları aşmadan tanımaya çalışın, mümkünse aileleri ile tanışın, meskeninize davet edin. Onaylamadığınız arkadaşları olduğunda ise bunu çocuğunuza açıkça belirtin. Kendi hayat tecrübeleriniz nedeniyle kimi şeyleri çocuğunuzdan farklı gördüğünüzü bunun sizde telaş yarattığını, söylemlerinizi dikkate almasının onun için düzgün olacağını belirtin. Birinci olarak yapmasa da bir sorun fark ettiğinde sizin niyetlerinizi hatırlayacak ve fazla ziyan görmeden uzaklaşacaktır.

Başa dön tuşu