Aile ve çift terapisi; değişim ve gelişimi sağlamak ismine, aileler ve çiftler ortasındaki yakın münasebetin çalışıldığı, psikoterapinin bir koludur.
Bireylerin başka beşerlerle kurdukları münasebetler, ruh sıhhatleri ve duygusal doyumları açısından çok kıymetlidir. Özellikler ebeveyn, eş ve çocuklar üzere bireylerle kurulan yakın bağlantılarda, bu rol daha besbelli bir hal alır. Bu yakın münasebetlerden birisi olan evlilik ilgisinde, eşler vakit zaman çatışmalar, kuvvetli ve külfetli devirler yaşayabilirler.
Aile ve çift terapisinde hedef, aile içinde ve çiftler ortasında yaşanan güçlü ve sorunlu süreçlerin ele alınarak çatışmaların çözülebilmesi ve tüm aile üyelerinin sağlıklı istikamette değişiminin ve gelişiminin sağlanmasıdır. Hem aile içi ilgileri düzenlenmesi hem de öbür beşerler ve durumlar ile bağların düzenlenmesi hedeflenmektedir.
Bireyler, düşünceli ve güç olan döngülerinden kurtulabilmek için tüm sistemde meydana gelebilecek bir değişime muhtaçlık duymaktadırlar. Terapistler, aile üyelerinin birbirlerine yardım edebilmeleri için yapan yollar bulmasına yardım ederler. Her bir üyenin ezası aile sistemi içinde kıymetlendirilir.
Terapiye katılan bireyler, kendileri ve öteki aile üyeleri hakkında daha fazla şey öğrenmektedirler. Bireylerin birbirleri ile kurdukları yakın bağlantılar desteklenmektedir. Sorunlarla baş etme maharetlerinin edinilmesi ile birlikte, yalnızca o anda yaşanan durumlara tahlil üretilmesi değil, sonrasında da yaşanabilecek birtakım sıkıntı durumlarla baş edilebilmesi sağlanabilmektedir.
Aile ve Çift Terapisinden Kimler Yararlanabilir?
Özellikle aile ve çift bağlarında sorun yaşayan herkes bu terapi formülünden yararlanabilir. Aile ve çift terapisinin çok geniş ve yaygın bir kullanım alanı vardır. Tüm psikiyatrik/psikolojik bozukluklarda, öbür sistemlerle birlikte kullanılabilir. Kullanım alanlarından kimileri aşağıdaki üzeredir:
-
Çift ilişkileri
-
Evlilik problemleri
-
Boşanma
-
Çocuk, ergen ve yetişkin ruh sağlığı
-
Çocuk ve ergenlerde davranış bozukluğu ve okul problemleri
-
Yeme bozuklukları
-
Alkol ve unsur kullanımı
-
Kronik fizikî rahatsızlıklarla
-
Yas, kayıp ve travmalar
-
Duygusal istismar, ihmal ve şiddet
-
Aile hayatında değişiklikler (iş değişikliği, taşınma vb.)
-
Anksiyete ve depresyonu da içeren duygusal bozukluklar
-
Ebeveynlik becerileri
-
Üvey bireyi bulunan aileler takviye.
-
Psikoseksüel zorluklar
-
Evlat edinme, üvey ebeveyn/çocuk ilişkileri
-
Kendine ziyan verici davranış
-
Travma sonrası çocuklara, gençlere ve yetişkinlere destek
-
Göç eden ailelere destek
-
İş stresi
-
Ekonomik problemler
Birçok durumda, öbür psikoterapi sistemleri ve bazen de ilaçla tedavi yolu eşlik edebilmektedir.
Bazı durumlarda, aile ve çift terapisi yasal olarak önerilmektedir. Örneğin aile mahkemelerinde boşanma vb. kimi davalarda evvel aile/çift terapisi önerilmektedir.
Aile ve Çift Terapisi Nasıl Yapılır?
Aile ve çift terapisi uygulamalarının farklı formülleri vardır. Kimi uygulamalarda tüm aile üyeleri tıpkı seansta bir ortaya gelirken, yüklü olarak terapist aile üyelerinden bir ya da ikisini yahut çiftleri tek tek görebilir.
Özellikle çocuk merkezli aile terapisi uygulamalarında, birtakım durumlarda, çocukları öğretmenleri, okul rehberlik servisi ya da toplumsal hizmet uzmanları ile görüşmeler kelam konusu olabilmektedir.
Aile ve çift terapisi, duruma nazaran değişebilmekle birlikte, çoklukla 8–24 seans olarak yapılmaktadır. Seans müddeti 50 dakikadır. Hastanelerde ya da özel muayenehanelerde/merkezlerde yapılmaktadır. Her seansta aile üyelerinin tümü katılmamaktadır. Yeniden kimi durumlarda, seansa iki terapist birlikte katılabilirler.
