Kaç dakikadır trafiktesiniz, bilmiyorsunuz. Öndeki otomobil yavaş gidiyor. Üstelik sol şeridi de işgal etmiş. Çok öfkelendiniz. Korna çalıyorsunuz, selektörle uyarıyorsunuz ancak gitmiyor. Hınçla orta şeride geçiyorsunuz. Yetişmeniz gereken kıymetli bir yer var. Şimdiden geç kalmışsınız. Telefonunuzçalıyor. Arayan eşiniz. Bir müddettir akan banyo tavanınız hakkında komşuyla konuşup konuşmadığınızı merak ediyor. “Hani bugün kesin arayacaktınız?” Tam bu sırada geriden bir otomobil sizi sıkıştırmaya başlıyor. Birkaç saniye içinde sesinizi yükseltmiş, eşinizi öfkeyle terslerken buluyorsunuz kendinizi.Dişlerinizi sıktığınızı fark ediyorsunuz. Birden hafif bir çarpıntı başlıyor, nefes darlığı ve akabinde ateş bastığını hissediyorsunuz. Tüm bu yaşananlar da neyin nesi? Sabrınızı nasıl kaybettiniz?
Günümüzde stres faktörleri ile karşılaşmak hayatın her evresinde kaçınılmazdır. Atalarımızdan gelen genlerle baş etmeye çalıştığımız bu stresörler, onların baş ettiği stresörlerden hayli farklı görünüyor. Yabanî bir hayvandan kaçmak ya da doğal afetlerle çabucak her gün yüz yüze kalmak yerine, iş, okul başarısı, maddi sorunlar, trafik üzere stresörlere maruz kalıyoruz. Her adımda vakti yönetmeye çalışıyoruz. Hal böyleyken baş etme yollarımızın ne kadar sağlıklı olduğu bu faktörlerden ne kadar etkileneceğimizi belirliyor. Gerilim faktörlerine maruziyetin azaltılamadığı durumlarda ferdi baş etme yollarının gerçek kullanılması ile, karşılaşılan zorluklarla daha düzgün uğraş edebilmek ve fizikî ve ruhsal zararın azaltılmasının mümkün olabileceğini görüyoruz. Bu manada baş etme yollarının güçlenmesi açısından sabır kavramı kıymet kazanmaktadır. Sabır, zorluklar karşısında şuurlu dayanma gücüdür. Sabrederken, problem çözmeye yönelik duygusal, bilişsel ve davranışsal süreçleri etkin kullanırız. Münasebetiyle sabrı yönetebilmenin ferdi farklılıkları olduğunu görüyoruz. Bir anne şikâyet ediyor; “İşim ağır ve gerilimli. Tüm gün insanlara laf anlatmaya çalışıyorum. Eve geldiğimde çok yorgun oluyorum. Çocuklarıma sabredemiyorum. Son vakitlerde onlara bağırmaya başladım. Sonrasında nasıl pişman oluyorum bilemezsiniz. Ne olur yardım edin…”. Maalesef sabrımızı en çok da yakınlarımıza gösteremiyoruz. Kaybetme endişemizin olmadığı insanlara yani… Hatta bir mühlet sonra onlara öfkelenmeye başlıyoruz. Sabrımızı tükettikleri için… Meğer ki sabrın kişilik yapısı ile yakından bağlı olduğunu unutuyoruz. Bireyin taşıdığı kişilik yapısı onun taşıdığı potansiyel sabrına işaret ediyor. Sorunu dışarıda aramaksa daha kolay geliyor. “Ama bana şöyle dedi, bu türlü davrandı” dediğinizi duyar gibiyim… Kişilik özelliği açısından hoşgörülü, anlayışlı ve sağlıklı irtibat kurup kendini anlatma ve karşıyı manaya isteği olan bireylerin sıkıntı olaylar karşısında mana arayışlarının daha olumlu sağlandığını görüyoruz. Sabrın nasıl olduğu ve idare formu bireylerin külfetli olaylarla başa çıkmada olaylara ve hayata yükledikleri manalardan etkileniyor. Bununla bir arada kıymetli bir öbür nokta ise çağdaş vakitte kentleşmenin de getirisiyle daha fazla olay ve beşerle temas halinde olduğumuz bu süreçte, uğruna en çok savaştığımız hazlarımızın vaktimizin pek birçoklarını aldığı tarafında. Haz odaklı yaşamak hayatımızın merkezinde duruyor. Yalnızca memnunluğu hedefleyip öbür tüm olumsuz hislerden arınmaya çalışırken kısa müddette kazanmayı dilediğimiz muvaffakiyetler, çabucak her planımızın anında gerçekleşmesi isteği ve anlık doyumların bizi aslında uzun vadede pek de keyifli etmediğini görüyoruz. Fark etmeden, hatta seve seve sabrımızı hazzımıza feda ederken, sabrımıza veda ediyoruz…
